中文翻译蒙古国文软件下载

Сэдвийн сонголтын үндэслэл: XVII зууны сүүлчээс XX зууны эхэнд Ар монгол Манжийн эрхшээлд байх үеийн хууль цаазны судалгааны цар хүрээ хязгаарлагдмал байсан нь 1960-аад онд дөнгөж эхлүүлсэн түүхийн судалгааны үр дүнгээр л хумигдаж, зөвхөн мэдээллийн шинжтэй үлдэж хоцорсонтой холбоотой юм. Өөрөөр хэлбэл, эл үеийн монголын хууль цаазыг “Гурван хошууны их цааз” буюу “Халх журам”, “Монголын цааз бичиг”-ээр л төсөөлөгдөх ба сүүлийн үеийн зарим нэг судалгаанд “Монгол цаазын бичиг”, “Зарлигаар тогтоосон Гадаад монголын төрийг засах явдлын яамны хууль зүйлийн бичиг” төдийхнөөр дурьдсныг эс тооцвол бараг судлагдаагүй байжээ. Гэтэл эл үеийн хууль зүйн судалгаанд хариулт нэхсэн олон асуулт өнөөдрийг хүртэл байсаар байгаа бөгөөд нэн тэргүүнд 1691-1911 оны Халх монгол буюу Ар монголын төрийн статус, хил хязгаар, засаг захиргаа нутаг дэвсгэрийн нэгжийн хуваарийг хэрхэн өөрчлөн тогтоосон, манжийн төрөөс монгол нутаг дахь орон нутгийн удирдах байгууллагыг хэрхэн бүрдүүлж төлөвшүүлсэн байдал, монголд үе шаттай хэрэгжүүлсэн улс төрийн бодлогууд гэх мэт олон тулгуурт судалгааны сэдвүүд өнөөдрийг хүртэл эзнээ хүлээсээр л байна.
Монголчууд өөрсдийн хууль цаазаар төр засгаа засан тохинуулах боломжгүй болтлоо харийн эрхшээлд орж улс төр, эдийн засаг, нийгэм, соёлын хавчигдмал байдалд хоёр зууныг өнгөрөөхдөө “Удахгүй дэлхийн түүхээс арчигдаж, алга болох магадлалтай” мэтээр дуудуулахад хүрснийг эргэн харж, энэ үеийн хууль зүйн шинжлэх ухааны судалгааг таслалгүй ирээдүй хойчсын мэдлэг оюунд тус нэмэр болох үүднээс уг сэдвийг сонгон судлах хэрэгцээ шаардлага урган гарч, нэн яаралтай судлууштай асуудал болоод байна. Манжийн зүгээс өөрийн эрхшээлд нэгэнт орсон Ар монголын газар нутгийг аймаг, хошуудад тэгшитгэн хувааж, нэгтгэн нийлүүлэхдээ ямархуу түүхэн нөхцөл байдалд ямар зарчмыг иш үндэс болгож хэдий үеийн, ямар уламжлалыг гол болгосон нь сонирхол татсан тул “Манж Чин улсын үед Ар монголын газар нутгийг аймаг, хошуудад тэгшитгэн хуваасан хууль цаазны сурвалж судалгаа (1691-1911 он)” хэмээх сэдвийг сонгон судлах үндэслэл болов.
Судалгааны ажлын зорилго, зорилт: Ар монголын газар нутгийг Манжийн төрөөс аймаг, хошуудад тэгшитгэн хуваах хийгээд нутаг дэвсгэр, хил хязгаарыг тогтооход баримталсан бодлого, хууль тогтоомжын агуулга, мөн чанарыг нарийвчлан тодорхойлж, үйлчлэлийн үр дагаврыг бодит баримтаар үнэлэх нь уг судалгааны ажлын зорилго оршино. Хэрэв энэхүү зорилго биеллээ олвоос хууль цаазны түүхийн сурвалж судалгаанд нэмэр болно гэдэгт итгэлтэй байна.
Дээрхи судалгааны зорилгод хүрэхийн тулд дараахь үйл ажиллагааны зорилтуудыг хэрэгжүүлсэн болно. Үүнд:
· Дайчин улс Ар монголыг эрхшээх үед хэрэгжүүлсэн хууль тогтоомжууд болон түүнийг судлаач, эрдэмтэдийн бүтээл, туурвилуудыг тодорхойлох;
· Ар монголын газар нутгийг аймаг, хошуудад тэгшитгэн хуваасан хууль цааз ба Хаант орос-Манж чин улсууд Ар монголын хил хязгаарыг тогтоосон сурвалжийг бусад материалуудаар баталгаажуулан үнэлгээ хийх;
· Цугларсан материалуудад тулгуурлан агуулга, ач холбогдлыг задлан шинжилж, нэгтгэн дүгнэж, харьцуулалт хийх;
· Илэрсэн мэдлэг, мэдээллүүдэд тулгуурлан бичлэгийн боловсруулалт хийх;
· Судалгааны үр дүнг тайлагнах;
Судалгааны арга зүй: Судалгааг хийхдээ төр, эрх зүйн шинжлэх ухааны судалгааны арга зүйг түлхүү ашиглах бөгөөд түүх, нийгмийн шинжлэх ухааны судалгаанд өргөн хэрэглэгдэх аргуудаас гадна хууль зүйн шинжлэх ухааны үндсэн аргуудыг ашигласан болно. Тухайлбал, индукци, дедукци, анализ, синтез, интеграци-дифференциаци, түүхчлэх, логик, харьцуулан жиших, тоо бүртгэлийн, статистик, таамаглал дэвшүүлэх, загварчлах гэх мэт.
Судалгааны ажлын шинлэг тал, ач холбогдол: Уг судалгааны ажлын шинэлэг тал, ач холбогдлыг Дайчин улсын үеийн Ар монголын газар нутгийн цэс, хил хязаарыг тэгшитгэн тогтооход гаргасан хууль зүйлийн бичгийг нягтлан, хууль зүйн шинжлэх ухааны үүднээс үнэлэлт, дүгнэлт өгч цаашид судалгааны эргэлтэнд оруулахад чиглэж буйгаар тодорхойлогдоно.
Судалгааны ажлын бүтэц: Энэхүү судалгааны ажил нь удиртгал, 4 бүлэг, 16 зүйлтэй ба дүгнэлт, хавсралт, нэр томъёо, товчилсон үгийн тайлбар, ном зүй гэсэн бүтэцтэй.